مبانی، چیستی و جایگاه کرامات در عرفان نظری

هاشمی سجزه ئی

عرفان اسلامی

دکتری

کرمانی/

مظفری

کارشناسی ارشد

۱۳۹۳

دانشگاه موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

. چکیده: این تحقیق در ضمن بیان مبانی عرفانی کرامت، به دنبال تحلیل نحوه صدور کرامات و تصرفات در عالم و به دنبال آن، تبیین اهمیت و جایگاه کرامت در عرفان است. ضرورت این پژوهش از این روست که کرامات و خوارق عادات به عنوان پدیده ای خارجی همواره در کنار معجزات پیامبران مطرح و مورد تحقیق قرار گرفته؛ ولی از نگاه عرفانی، تحلیل جامعی در این زمینه ارائه نشده است. علاوه بر اینکه خوارق عادات به خاطر جهل به حقیقت آنها و تفاوت آنها با معجزات و کرامات، مورد سوء استفاده نااهلان قرار گرفته است. این پژوهش با جستجوی نظرات عارفان محقق که برخواسته از عقل و شهود است و تجزیه و تحلیل آن، در پی تبیین چگونگی صدور کرامات با توجه به مبانی عرفانی است و ارزش و جایگاه کرامت را نشان می دهد تا ارتباط آن با سایر خوارق عادات و همچنین رابطه آن با معرفت به خداوند مشخص شود. مبانی کرامات به سه دسته؛ مبانی هستی شناسانه، انسان شناسانه و معرفت شناسانه تقسیم می شود. عامل اصلی در صدور کرامت، عبودیت و سیر و سلوک به سوی حق است. سیر و سلوک موجب قوت و اقتدار نفس می شود که برخی از تصرفات به این عامل مستند است. عارفان به این عامل، همت می گویند. عامل سوم که برترین کرامات به آن استناد دارد؛ نهایت قرب به حق، فنا و بقای بعد از فناست که موجب خلافت الهی و امر کن فیکون می شود. کرامت فی نفسه مطلوب نیست و وسیله ای برای عبودیت، تقرب بیش تر و معرفت حقیقی است و معرفت عارف، باعث استنکاف از تصرف در عالم می شود؛ مگر اینکه ولی خدا مأمور به تصرف باشد. در غیر این صورت، عارف تصرف را سوء ادب در محضر خدا و خلاف مقام عبودیت می داند.

هاشمی سجزه ئی، ابوالفضل مبانی، چیستی و جایگاه کرامات در عرفان نظری/ ابوالفضل هاشمی سجزه ئی.- کرمانی/ مظفری.- کارشناسی ارشد (دانشگاه موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ، گروه عرفان، رشته عرفان اسلامی) ؛ ‎۱۳۹۳

1394/12/4

2313